SGK Uygulamasında İş Kazası

İŞ KAZASINDA ÖZELLİKLİ DURUMLAR

İsa KARAKAŞ/TG/26.09.2022

Genel olarak çalışanların işyerinde işlerini yaparken  kaza geçirilmeleri  hali iş kazası olarak bilinmektedir. Ancak SGK sadece işyerinde olan kazaları değil işyeri dışında hatta işçinin yaptığı iş dışında başka bir işte görevli olduğu esnada başına gelen olayları dahi bazı durumlarda iş kazası kabul etmektedir.

Diğer yandan iş kazası hâlinde  diğer emeklilik çeşitlerinden farklı olarak SGK, sigortalı çalışıyorsa kendisine prim ve yaş şartı aramadan gelir bağlamaktadır.

Sigortalının  vefat etmesi durumunda ise başta eşi olmak üzere çocukları ile anne ve babasına da şartsız  ölüm geliri bağlamaktadır.

Bağlanacak gelir hak sahibinin hisse oranına göre verilmektedir. Bu yazımızda iş kazası ile ilgili işçiler tarafından bilinmeyen özellikli hususlar izah edilmiştir.

                                          İŞYERİ DIŞINDAKİ KAZALAR

Sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda meydana gelen kazaların da iş kazası sayılması gerekmektedir.

Burada göz önünde bulundurulması gereken husus, meydana gelen kazanın işverenin sigortalıya vermiş olduğu görevle ilgili olup olmadığı, görevin yapılması için geçen süre içinde meydana gelip gelmediğinin tespitine bağlı bulunmaktadır. Bu nedenle işverenlerin işçilerini görevlendirirken önceden görev belgesi düzenlemeleri bu belgeleri de görevli işçiye imzalatılarak özlük dosyasına koymaları büyük önem taşımaktadır.

 Bu duruma örnek olarak  işverenin, işyerinde çalışan bir sigortalıyı çarşıdan işyeri için alışverişe  yapmak üzere görevlendirmesi halinde, sigortalının alışveriş için işyeri dışında bulunduğu esnada başına gelen olay iş kazası sayılabilmektedir.

Ancak, görevli olarak gönderilen sigortalının görev konusu ile ilgili olmayan ve görevinin dışında meydana gelen kazalar iş kazası sayılmaz. Bu nedenle görevli gönderilen sigortalının işi dışında eğlenmek için gittiği sinema veya gece kulübünde herhangi bir nedenden dolayı uğradığı kazanın iş kazası olarak kabul edilmesi mümkün değildir.

ÇOCUĞU EMZİRMEK İÇİN AYRILAN ZAMANLARDA

İş Kanunu gereğince  kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1,5 saat süt izni verilmesi zorunlu bulunmaktadır. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kulllanılacağını  işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılmaktadır.

Emziren kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan bu zamanlarda geçirdiği kazalar da iş kazası sayılmaktadır.

SSK’lı  işçi kadın sigortalıların, çocuklarını emzirmeleri için ilgili  İş Kanunu gereğince  belirtilen sürelerde çocuğunun bulunduğu yer ile bu yere gidiş geliş sırasında ve emzirme sürelerinde geçirdiği kazalar iş kazası sayılacaktır.

Kadın sigortalının çocuğunu emzirmek için belirlenen zamanda işyerindeki emzirme odasında merdivenden düşmesi sonucu meydana gelen kaza, çocuğun bulunduğu yere gidiş gelişi esnasında geçirdiği trafik kazaları iş kazası sayılmaktadır.

İŞYERİNE GİDİŞ VE GELİŞ ESNASINDA VUKU BULAN KAZALAR

Sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş-gelişi sırasında meydana gelen kazalar iş kazası sayılmaktadır. 

Burada önemli olan işverence sağlanan bir taşıtın bulunması ve sigortalıların işin yapıldığı yere getirilip götürülmeleri sırasında meydana gelen olayın, yine işverenin kiraladığı bir minibüs veya işyerine ait servis aracı ile sigortalıların evlerinden işyerine, işin bitiminde de işyerlerinden evlerine getirilip götürülmeleri sırasında meydana gelen trafik kazasının, sigortalının servis aracından inerken düşerek yaralanması veya araç içinde herhangi bir nedenle meydana gelen olayın, iş kazası sayılması gerekmektedir.

Ancak, sigortalının işe gitmek için bindiği servis aracından indikten sonra yolun karşı tarafında bulunan işyerine geçmek için yolu geçerken uğradığı trafik kazası, sigortalının getirilip götürülme hali sona ermesi nedeniyle iş kazası sayılamayacaktır.